تاثیر ریزش مو بر روحیه زنان

ریزش مو می‌تواند اثر مخربی بر کیفیت زندگی زنان داشته باشد و این در حالی است که ریزش مو در زنان اغلب توسط خانواده، دوستان و یا حتی پزشک خانوادگی آن‌ها جدی گرفته نمی‌شود. ریزش مو در زنان موجب ایجاد مشکلات روانشاختی و عاطفی فراوانی می‌شود و اگر این مشکلات توسط اطرافیان بیمار در نظر گرفته نشوند، کاهش اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی را هم به دنبال خواهند داشت.

مکانیسم ریزش مو در زنان همانند مردان است اما الگوی ریزش مو در زنان بیشتر به‌صورت کم‌پشت شدن در نقاط مختلف سر رخ می‌دهد تا طاس شدن کامل. الگوی زنانه ریزش مو به‌صورت سرتراشیده راهب (monk’s tonsure) است، بدین صورت که ریزش از خط مو شروع نشده بلکه از چند سانتی‌متر بالاتر از خط مو شروع شده و نواحی روی سر و فرق سر را درگیر می‌نماید ولی در نواحی پس سر و بالای گوش‌ها ریزش چندانی وجود ندارد.

بسیاری از مردم معمولا ریزش مو را به عنوان یک مشکل زنانه تلقی نمی‌کنند، حتی پوست سر ممکن است در معاینه منظم که توسط پزشک خانواده یک زن انجام می‌گیرد، بررسی نشود در نتیجه موضوع ریزش مو ممکن است مطرح نشود مگر این که خود فرد به عنوان یک نگرانی آن را با پزشک خود در میان بگذارد. بسیاری از زنان ممکن است در مورد مطرح کردن این موضوع به پزشکان شخصی خود خجالت بکشند.

یک پزشک خانواده که ریزش مو را به عنوان عامل ایجاد نگرانی روحی و روانی برای بیمار خود تشخیص دهد، می‌تواند بیمارش را به یک پزشک متخصص پوست و مو برای مشاوره و درمان معرفی کند و چنانچه ریزش موی او از مواردی باشد که قابل‌درمان نباشد حتما برای کنترل آثار روحی و روانی آن باید تحت نظر یک روان‌پزشک یا روانشناس مجرب قرار گیرد.

الگو ریزش مو زنانه

 

اخیرا در یک تحقیق پزشکی صدها نفر از زنان مبتلا به ریزش مو با استفاده از پرسشنامه‌ای معتبر در مورد مشکلات روحی، روانی و عاطفی ناشی از ریزش مو، مورد مصاحبه قرار گرفتند. در ادامه به شایع‌ترین پاسخ‌های آن‌ها در مورد مشکلات روحی و روانی ناشی از ریزش مو اشاره می‌گردد:

  • از دست دادن اعتماد به نفس: “من احساس می‌کنم دیگران به موهای من نگاه می‌کنند “، “من دائماً ریزش موهایم را با دیگران مقایسه می‌کنم “، “من احساس می‌کنم به خاطر از دست دادن موهایم جذاب نیستم .”
  • اضطراب و افسردگی:”از دست دادن موهایم، نگران‌ کننده‌ترین رویداد زندگی من بوده است “، “من دائماً نگران ریزش موهایم هستم. “
  • اختلال در عملکرد اجتماعی: ” من به خاطر ریزش موهایم کمتر بیرون از خانه می‌روم”، “من احساس می‌کنم ریزش موهایم زندگی حرفه‌ای من را تحت تأثیر قرار می‌دهد “، “ریزش موهای من فعالیت جنسی من را محدود کرده است”
  • از دست دادن کنترل: “من به‌طور دائم به دنبال مشاوره در مورد ریزش موهایم هستم”، “تمام فکر و ذکر من ریزش موهایم هست و نمی‌توانم روی مسائل دیگر زندگی تمرکز نماییم.”
  • عدم حمایت اطرافیان: “دوستان و خانواده‌ام، از دست دادن موهایم را جدی نمی‌گیرند و اهمیت آن را برای من دست کم می‌گیرند. “

 

دکتر نوایی گفت: ریزش موی زنان ممکن است به عنوان یک پدیده عادی در نظر گرفته شده و مصائب و مشکلات ناشی از آن به کل نادیده گرفته شود؛ این در حالی است که ریزش موی عادی با علل خاصی در ارتباط هستند، مثلا ریزش موی تدریجی اغلب با افزایش سن در ارتباط است یا ریزش موی موقتی اغلب با بارداری همراه است و ریزش موی ارثی زنان در اغلب موارد با الگوی ریزش مویی که سابقه آن در خانواده وجود دارد همراهی دارند. لذا ریزش مو در زنان هرگز نباید پدیده‌ای عادی در نظر گرفته شود و تا زمانی که تشخیص قطعی انجام نشود باید به دنبال علت گشت، تنها علت‌های ریزش مویی که می‌توانند عادی در نظر گرفته شوند عللی مانند پیری، تغییرات هورمونی مرتبط با بارداری و الگوی ارثی ریزش مو هستند و مابقی علل باید به عنوان یک بیماری در نظر گرفته شده و درمان شوند.

حتی نمایش کمک کننده‌ای برای ریزش مو با علت‌های طبیعی نیز وجود دارد اگرچه تاثیر قطعی و صد درصد ندارند در بعضی از بیماران تا حدودی کمک‌کننده هستند. همان‌طور که در مقاله علل اصلی ریزش مو در زنان اشاره کردیم، برخی از علل ریزش مو در زنان به درمان پزشکی پاسخ قطعی خواهند داد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: تخمدان پلی کیستیک؛ کم‌کاری تیروئید؛ بیماری خود ایمنی؛ شیمی‌درمانی؛ استرس روانی یا جسمی و کمبودهای غذایی. گاهی ریزش موها از عوارض داروهایی است که بیمار استفاده می‌نماید، داروهای تجویزی شایعی که موجب ریزش مو می‌شوند عبارت‌اند از بتابلاکرها (مثل ایندرال)، وارفارین، ضدافسردگی‌ها و غیره. ممکن است این داروها به خاطر ریزش مو نیاز به تغییر یا تنظیم دوز داشته باشند.

صدمه به مو و پوست سر ناشی از بافتن مو و یا استفاده از رنگ موها یا مواد شیمیایی برای مدل دادن به مو از علل دیگر ریزش مو هستند که برای درمان نیاز به تغییر در سبک زندگی دارند. کشیدن یا کندن عصبی مو از روی عادت یک بیماری روانی به نام تریکوتیلومانیا است که می‌تواند باعث ریزش موی غیرمعمول شود که برای درمان به مشاوره روان‌پزشک نیاز دارد. اگر ریزش مو باعث مشکلات روانی یا عاطفی در یک زن شود باید توسط خانواده، دوستان و پزشک شخصی او جدی گرفته شود.

در مشکلات عاطفی و روانی مرتبط با ریزش مو، مراقبت‌های اولیه‌ای که پزشکان خانواده باید برای زنان تحت درمان خود به کار گیرند عبارت‌اند از:

  • انجام معاینه پوست سر و مطرح کردن موضوع ریزش مو حتی اگر بیمار به آن اشاره‌ای نکند.
  • اختصاص دادن زمان برای بحث در مورد احساس بیمار برای از دست دادن موهایش.
  • انجام معاینات تشخیصی و آزمایشات لازم و ارجاع بیمار به یک پزشک متخصص پوست و مو برای تست‌های تشخیصی در صورت نیاز.
  • با توجه به این که پیوند مو یکی از گزینه‌هایی است که تنها در تعداد کمی از بیماران ممکن است در نظر گرفته شود مراجعه بیمار به پزشک متخصص کاشت مو حتما باید بعد از مراجعه به متخصص پوست و مو و گزینش کاشت مو به‌عنوان درمان موثر باشد.
  • مراجعه به روان‌پزشک و یا روانشناس در صورت نیاز به حمایت روحی و عاطفی.

 

دکتر پارسا نوایی گفت: همیشه ریزش مو در زنان قابل‌درمان نیست ولی خانواده فرد باید حتما حمایت عاطفی و روحی مناسب را برای او فراهم آورند و با ساده انگاری از کنار قضیه نگذرند. حتی ریزش مو با علل عادی یا نرمال عوارض روحی و روانی خود را برای زنان خواهد داشت لذا این حمایت برای فرد حیاتی خواهد بود حتی در این بین ممکن است لازم شود از مشاوره تخصصی یک روان‌پزشک و روانشناس حاذق نیز بهره گرفته شود.