عوارض کاشت مو

عوارض در کاشت مو نسبت به دیگر عمل‌های زیبایی بسیار ناشایع و نادر می‌باشد و طبیعی است جراح و همچنین بیمار انتظار یک عمل جراحی موفق با نتیجه بسیار عالی را داشته باشند و در این زمینه تمامی تلاش خود را مبذول دارند، اما به هر حال پیوند مو نیز یک عمل جراحی است و ممکن است مانند سایر عمل‌ها بسته به طبیعت وجودی بدن هر شخص و واکنش بدن فرد به عوامل گوناگون حین عمل و پس از آن حالات مختلفی را ایجاد نماید، احتمال دارد واکنش عده کمی از بیماران با اکثریت افراد متفاوت بوده که در این صورت امکان ایجاد عوارض غیرقابل‌ پیش‌بینی وجود دارد.

اساسا عوارض کاشت مو به دو دسته عوارض موقتی و عوارض دائمی تقسیم‌بندی می‌شوند، عوارض موقت در تعداد بیشتری از بیماران رؤیت می‌گردد که بعد از گذشت زمان مشخصی از عمل، بروز و سپس رفع می‌گردند، اما عوارض دائمی به ندرت و در تعداد بسیار کمی از بیماران ممکن است ایجاد شود که خودبه‌خود رفع نشده و نیازمند مداخلات بعدی از جمله انجام جلسه ترمیم کاشت مو می‌باشند. در این مقاله به تفصیل راجع به هریک از انواع این عوارض سخن خواهیم گفت.

عوارض موقت کاشت مو

در اکثر بیمارانی که تحت عمل کاشت مو قرار می‌گیرند پس از کاشت مو تعدادی عوارض موقت وجود دارد که در ادامه به ترتیب شیوع به آن‌ها اشاره می‌گردد:

• تورم خفیف تا شدید در ناحیه پیشانی و اطراف چشم‌ها که دو تا سه روز پس از عمل به اوج خود رسیده و دو تا سه روز بعدازآن کاملا جذب و از بین می‌رود. این عارضه با تنظیم حالت نیمه نشسته در حین خواب برای چند شب اول و کمپرس سرد و ماساژ این نواحی پس از کاشت مو قابل پیشگیری و تخفیف است. توضیحات کامل در این باب در بخش مراقبت‌های بعد از کاشت مو موجود می‌باشد.
• بی‌حسی، گزگز و یا مورمور شدن خفیف در منطقه برداشت و کاشت که زودگذر بوده و به‌مرور ناحیه درگیر کوچک و کوچک‌تر می‌شود اما گاهی تا بهبود کامل چند هفته زمان می‌برد.
• خارش شایع است. در ناحیه برداشت مو، خاراندن مشکلی ندارد ولی قبل از پایان یک هفته از عمل در ناحیه کاشت ممکن است با آسیب گرافت‌های کاشت شده همراه باشد و ممنوع است. شستشوی مرتب و مرطوب کردن محل کاشت با سرم شستشوی خنک و مصرف داروهای ضد خارش همانند آنتی‌هیستامین‌ها مفید است.
• ایجاد کراست یا دلمه در محل کاشت مو که در چند روز اول ایجاد گردیده و به دلیل ترشح سرم منعقد کننده و لخته خون در اطراف گرافت‌ها رخ می‌دهد. اگرچه عارضه‌ای در پی ندارد اما برای برخی از بیماران از لحاظ زیبایی حائز اهمیت است، تمیز کردن و شستشوی مرتب منطقه کاشت مو برای پیشگیری از بروز دلمه بسیار اثر بخش می‌باشد. در صورت عدم شستشوی مرتب ممکن است در منطقه کاشت حالت ترک‌خوردگی ایجاد شود که طبیعی است و با دست کشیدن و ماساژ ناحیه پیوند از بین خواهد رفت. دستورات لازم جهت چگونگی شستشوی ناحیه کاشت در بخش بعد از عمل این سایت موجود می‌باشد.

• درد در منطقه دهنده یا گیرنده مو که خفیف و زودگذر بوده و با مصرف داروهای مسکن خوراکی برطرف می‌شود.
• فولیکولیت یا جوش چرکی که از چند هفته تا چند ماه پس از عمل ممکن است رخ دهد که اهمیت خاصی ندارد و بیشتر در افراد با پوست و موی چرب دیده می‌شود و به دلیل افزایش تراکم غدد مترشحه چربی سباسه در ناحیه کاشت، تحریک پوست در اثر التهاب ناشی از کاشت و یا برگشت مو به داخل پوست در حین رشد رخ می‌دهد. در صورت وقوع، شستشوی مرتب با مخلوط شامپو و بتادین، استفاده از کمپرس گرم، آنتی‌بیوتیک موضعی و در صورت عدم پاسخ‌دهی، آنتی‌بیوتیک خوراکی و تخلیه جوش لازم است که در مورد این عارضه به‌طورکامل در صفحه فولیکولیت یا جوش بعد از کاشت مو توضیح داده‌ایم.

• گاهی ممکن است خونریزی خفیف از نواحی پشت سر اتفاق بیفتد. بهتر است در ۲ تا ۳ روز اول پس از عمل بالش خود را به منظور جلوگیری از آلودگی احتمالی روکش کنید. در صورت بروز خونریزی سر را بالا نگه داشته با استفاده از یک گاز پانسمان به مدت چند دقیقه روی ناحیه خونریزی را فشار دهید. همچنین از کمپرس یخ روی ناحیه مربوطه استفاده نمایید. در اکثر موارد خونریزی بسیار ناچیز بوده و پس از چند دقیقه خودبه‌خود بند می‌آید.
• در طی چند هفته اول ناحیه پیوند شده ممکن است صورتی رنگ به نظر برسد که به تدریج کم‌ رنگ‌تر خواهد شد. در صورت تماس با تابش مستقیم آفتاب ممکن است قرمزی پوست سر بیشتر به نظر رسیده و مدت طولانی‌تری برای بهبود زمان نیاز داشته باشد.
• مرحله اول بهبودی بعد از عمل بین یک تا دو هفته به طول می‌انجامد. موهای کاشت شده ممکن است بعد از این مدت بریزند که بعداً مجدداً رویش می‌کنند. رویش بعدی موها حداقل چهار ماه پس از کاشت مو می‌باشد که رؤیت نتیجه نهایی ممکن است تا یک سال به طول بیانجامد.
• در صورت رعایت اصول بهداشتی و شستشوی مرتب ناحیه کاشت، احتمال عفونت بسیار پایین می‌باشد که در صورت ایجاد با درمان آنتی‌بیوتیک بهبود خواهد یافت.
• موهای پیوند شده ممکن است در ابتدا به‌صورت زبرتر یا نرم‌تر، تیره‌تر یا کم رنگ‌تر و نیز به‌صورت نامنظم رشد کنند که نهایتا بعد از حدود یک سال حالت معمولی خود را باز خواهند یافت پس در این مدت کاهش موها مبنی بر ریزش موهای کاشت شده نیست.
• آلرژی و واکنش حساسیتی به ماده بی‌حسی ممکن است به درجات مختلفی ظاهر گردد که معمولا با دارو و اقدامات حمایتی کنترل می‌گردد.

عوارض دائمی کاشت مو

عوارض دائمی به ندرت و در تعداد بسیار کمی از بیماران ممکن است ایجاد شود که خودبه‌خود رفع نشده و نیازمند مداخلات بعدی از جمله انجام جلسه ترمیم کاشت مو می‌باشند. در ادامه به ترتیب شیوع به این موارد اشاره می‌گردد:

جابجایی و بیرون آمدن گرافت‌ها

جابجایی و بیرون آمدن گرافت‌ها که به دلیل خاراندن، ضربه، حوله کشیدن، برس و شانه زدن پیش از پایان یک هفته، زیاد خم شدن در حالت ایستاده و مالش شدید حین شستشو رخ می‌دهد. دکتر پارسا نوایی گفت: در نواحی که گرافت ها خارج شده‌اند یا خونریزی اتفاق افتاده است امکان رشد موها بسیار کم است و راه‌حل آن انجام جلسه ترمیم کاشت مو پس از بهبود و آماده شدن پوست آن ناحیه می‌باشد.

کم‌پشت بودن نتیجه نهایی کاشت مو

میزان پوشش و تراکم موی سر بعد از عمل به‌جز ارتباط با تعداد و جنس موها و گرافت های کاشته شده، به نحوه نگهداری و شستشوی بیمار نیز بستگی دارد. همچنین عدم استعمال دخانیات و عدم ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند دیابت که نتیجه نهایی را کم پشت‌تر از نتیجه مورد انتظار می‌نمایند نیز از اهمیت زیادی برخوردارند، علاوه بر این موارد، رنگ و جنس پوست و مو نیز در ایجاد تراکم نهایی بسیار مهم است.

به‌طورکلی کاشت مو باید با هدف بهبود ظاهر انجام گردد وگرنه پوشش موها با انجام کاشت مو هرگز به حالت اولیه قبل از ریزش موها برنخواهد گشت به خصوص در مورد موهای روشن و نازک ممکن است پس از چندین جلسه کاشت مو پوشش موی سر، باز هم ناکافی و تو خالی به نظر برسد. نکته دیگر این که هرگز نتیجه عمل خود را با دیگران مقایسه نکنید چون وسعت ریزش و حجم بانک مو، همچنین خصوصیات پوست و مو در هر فرد مخصوص به خود و با دیگری متفاوت است؛ اما با این وجود چنانچه بیمار از تراکم نتیجه کاشت موی خود رضایت نداشته باشد در صورت امکان و صلاحدید پزشک، می‌توان با انجام جلسه تکمیلی و یا استفاده از بانک موی بدن نتیجه با تراکم بالاتری برای بیمار ایجاد نمود.

بر جای ماندن زخم در محل برداشت مو

زخم‌های بر جای مانده در ناحیه پشت سر به مرور ترمیم می‌یابد ولی در صورتی که فرد سابقه زخم‌های بد شکل (همانند کلوئید یا گوشت اضافه و یا اسکارهای بد شکل و دردناک) داشته باشد بایستی قبل از عمل حتما به پزشک اطلاع دهد تا اقدامات لازم صورت پذیرد. تأخیر سرشتی یا وابسته به ژنتیک فرد در ترمیم محل زخم‌ها و یا ترمیم نامناسب آن‌ها به‌واسطه جنس و بافت پوست یک عارضه نادر است که با باقی ماندن جای بخیه همراه است. برای از بین بردن جای بخیه پشت سر از سه اقدام زیر می‌توان بهره برد:

     ۱- برداشتن جای بخیه به‌وسیله جراحی

     ۲- کاشت مجدد مو روی جای بخیه

    ۳- استفاده از روشی جدید به نام SMP یا اسکالپ میکرو پیگمنتیشن که با تکنیکی شبیه تاتو نواحی اسکار بخیه را پوشش می‌دهد.

قرینه نبودن رویش موها

قرینه نبودن رشد و تراکم موها در قسمت‌های مختلف سر و ظاهر ناهمگون موها ممکن است به ندرت اتفاق بیفتد که همگی در جلسه ترمیم قابل رفع می‌باشند. و به راحتی می‌توان این مشکل را برطرف نمود

بیحسی دائم در پوست سر

بی‌حسی دائمی یا احساس سوزش تیر کشیدن یا گزگز در پوست سر بسیار به ندرت ایجاد می‌شود که در بسیار از موارد به سبب طولانی بودن مدت آن دائم در نظر گرفته می‌شود ولی نهایتا رفع خواهند شد.

کم پشت شدن موهای ناحیه پشت سر

کم پشت شدن ناحیه پشت سر یا بانک مو یکی دیگر از حالاتی است که بیشتر در افراد با بانک موی کم تراکم اتفاق می‌افتد. البته اعتقاد برخی از متخصصین این است که این حالت را نباید جز عوارض در نظر گرفت چرا که در واقع یک حقیقت انکارناپذیر است که برداشت از موهای بانک مو منجر به کاهش تراکم بانک مو خواهد شد. اما در برخی کلینیک‌های نامعتبر که در ریزش موهای گسترده به جای استفاده از تکنیکترکیبی از تکنیک کاشت مو  تار به تار یا FIT برای برداشت موها استفاده می‌شود، در اثر یا برداشت بیش از اندازه کم‌پشتی زشت و عارضه گونه‌ای ایجاد می‌شود که البته آن هم در بسیاری از موارد با تکنیک اسکالپ یا SMP  قابل رفع می‌باشد.

نکروز بعد از کاشت مو

نادرترین عارضه کاشت مو عارضه‌ای است تحت عنوان “ نکروز “. نکروز سیر بهبودی غیر معمول ناحیه کاشت است و ممکن است منجر به تخریب یک قسمت از این ناحیه و عدم رشد موهای آن قسمت به‌صورت سکه‌ای شود. نکروز ممکن است در حین عمل کاشت مو و یا بعد از عمل پیش آید. علت این رویداد به درستی مشخص نیست اما برخی متخصصین کاشت مو احتمالاتی از جمله ارتباط با مصرف سیگار و قلیان، حساسیت به اپی نفرین داروی بی‌حسی یا تراکم بالای کاشت مو را بیان می‌کنند و راه‌حل آن کاشت مجدد مو روی ناحیه مذکور بعد از گذشت زمان مناسب از عمل اول می‌باشد.

در پایان باید گفت احتمال ایجاد عارضه در عمل کاشت مو نسبت به دیگر عمل‌های جراحی بسیارکم می‌باشد و بر اساس پژوهش‌های به عمل آمده اگر کاشت مو توسط پزشک و تیم با تجربه و آشنا به جزئیات کار و با رعایت شرایط استریل و تجهیزات استاندارد انجام شود و بیمار نیز به دستورات پس از عمل توجه کامل نموده و توصیه‌ها را مو به مو اجرا نماید، احتمال ایجاد عوارض بسیار پایین می‌باشد. خوشبختانه تقریبا تمام عوارض کاشت مو قابل ترمیم و رفع می‌باشند.